Η περιοχή της Στυμφαλίας, είναι διάσπαρτη από μύθους και ιστορία αλλά κι ένας τόπος που η γεωμορφολογία και οι κλιματικές συνθήκες, της δίνουν μια μοναδική ταυτότητα, καθώς περιβάλλεται από βουνά που περικλείουν σαν πελώρια τείχη τη λίμνη, όπου ο Ηρακλής εξόντωσε τις Στυμφαλίδες Όρνιθες.
Κείμενο/φωτογραφίες: Ανδρέας Καλογερόπουλος/THE VOYAGER’S VIEW
Μια εκδρομή στον άξονα Κιάτου-Λαύκας-Καστανιάς, αξίζει όπως και να το δει κανείς. Η εύκολη πρόσβαση μέσω του σύγχρονου αυτοκινητόδρομου και η κοντινή απόσταση από την Αθήνα, δίνουν τη δυνατότητα στον ταξιδιώτη για μια απόδραση “express”, σε μια περιοχή εναλλακτικού τουρισμού, με καλό φαγητό και ποιοτική διαμονή. Αν μάλιστα ενώσουμε τα κοινά χαρακτηριστικά της περιοχής της Στυμφαλίας με τα χωριά του Φενεού και τη λίμνη Δόξα, τότε οι επιλογές μας διευρύνονται εντυπωσιακά.
Η διαδρομή
Μετά το Κιάτο, αφού περάσουμε τα διόδια, οι πινακίδες μάς οδηγούν στην έξοδο της Ολυμπίας οδού και αρχίζουμε να ανηφορίζουμε με κατεύθυνση προς την Στυμφαλία. Το τοπίο αρχικά δεν παρουσιάζει κάτι ιδιαίτερο, καθώς κινούμαστε στον επαρχιακό δρόμο Κιάτου-Βυτίνας. Πεύκα, ελαιώνες και διάσπαρτες κατοικίες εναλλάσονται καθώς κερδίζουμε ύψος ομαλά, μέχρι να φτάσουμε στο Σούλι όπου συναντούμε την διασταύρωση με την πινακίδα αριστερά για τους Δρόμους του Κρασιού και ευθεία ή δεξιά σε μια διχάλα για τα χωριά της Στυμφαλίας. Οι δύο δρόμοι τέμνονται αργότερα κι εμείς συνεχίζουμε πάνω στον κεντρικό που είναι πιο ασφαλής. Σε λίγο το τοπίο γύρω μας αλλάζει σταδιακά. Αριστερά μας ο κάμπος και δεξιά μας, τα πρώιμα υψώματα της Ζήρειας σε μία ημιορεινή ζώνη με αμπελώνες. Όπου κι αν σηκώσεις το βλέμμα, θα δεις κάτι όμορφο αν όχι εντυπωσιακό. Μια φύση ανεπιτήδευτη, σμιλευμένη μέσα από την ιδιοσυστασία του τοπίου. Στη διασταύρωση για το Κεφαλάρι, μπορούμε να κάνουμε μια παράκαμψη να δούμε το χωριό στους πρόποδες της Μικρής Ζήρειας, με τον υπεραιωνόβιο πλάτανο στην πλατεία και τα τρεχούμενα νερά. Το Κεφαλάρι κάποτε είχε πολλούς κατοίκους και παραμένει ένα γραφικό ορεινό χωριό. Παράλληλα αποτελεί ορμητήριο για πεζοπορικές διαδρομές στη Μικρή Ζήρεια μέσω μονοπατιών, ενώ χωμάτινος δασικός δρόμος μας οδηγεί στο στο περίφημο πηγάδι του Μούτσιου και στα υψίπεδα της Ζήρειας.
Καθώς αφήνουμε το Κεφαλάρι, συνεχίζουμε την πορεία μας στον επαρχιακό δρόμο. Επόμενο χωριό οι Καλιάνοι, ένα χωριό σταθμός με ταβέρνες και τοπική αγορά, επάνω στον άξονα του δρόμου. Λίγο μετά τους Καλιάνους, θα δούμε την πρώτη εικόνα της λίμνης Στυμφαλίας και λίγο αργότερα τη Στυμφαλία που φημίζεται για τα ψητά και τις σούβλες της.
Στυμφαλία
Ο Μύθος
Γνωστή από την ελληνική μυθολογία, η Στυμφαλία ήταν ο τόπος που ο Ηρακλής πραγματοποίησε τον έκτο του Άθλο και αντιμετώπισε τις φοβερές Στυμφαλίδες Όρνιθες, αφού τις παρέσυρε να βγουν από την πυκνή βλάστηση της λίμνης, χάρη στα χάλκινα κρόταλα που του έδωσε η θεά Αθηνά. Επίσης, στις όχθες της Στυμφαλίας ήταν χτισμένη και η Αρκαδική πόλη Στύμφαλος. Το κομμάτι που έχει ανασκαφεί είναι της ύστερης κλασικής περιόδου και περιλαμβάνει παλαίστρες και θέατρο. Για να φτάσουμε στον αρχαιολογικό χώρο, ακολουθούμε το μονοπάτι που ξεκινά από την φράγκικη μονή Ζαρακά, ανάμεσα στη Στυμφαλία και τα Κιόνια.
Μουσείο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης
Λίγο μετά τον οικισμό Κιόνια, στο δεξιά μας ένας σύντομος αφάλτινος δρόμος ανηφορίζει προς το Μουσείο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης της Στυμφαλίας σ’ ένα χώρο που αποτυπώνει την αλληλεξάρτηση του ανθρώπου με τη φύση στην περιοχή, που είναι ενταγμένη στο δίκτυο περιβαλλοντικής προστασίας NATURA και αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς υγροβιότοπους των Βαλκανίων. Αφού περάσουμε τα Κιόνια και το Καρτέρι, ο δρόμος διασταυρώνεται. Δεξιά ανηφορίζει προς την Καστανιά και ευθεία συνεχίζει μέχρι την Λαύκα που φωλιάζει στα 694μ. υψόμετρο, κάτω από τις κατάφυτες από τα έλατα πλαγιές του Ολίγυρτου.
Η Λαύκα είναι ένα ήσυχο χωριό που αποτελεί αφετηρία για πεζοπορικές, ορειβατικές και ποδηλατικές αποδράσεις στα μονοπάτια και το δασικό δίκτυο του Ολίγυρτου. Καθώς φτάνουμε στην πλατεία Αγίου Αθανασίου με τις τρεις πετρόχρηστες πηγές, βλέπουμε και τον ναό του Αγίου Αθανασίου του 19ου αιώνα με το ξυλόγλυπτο τέμπλο, ενώ στο χωριό λειτουργεί και λαογραφικό μουσείο.
Από τη Λαύκα, είναι “must” να ανηφορίσετε μέχρι την Καστανιά (6χλμ 10′) που βρίσκεται ανάμεσα στις ελατοσκέπαστες πλαγιές του Ολίγυρτου και της Ζήρειας σε υψόμετρο 920μ., σε φυσικό μπαλκόνι. Στο τέρμα του δρόμου δεξιά μας καλοσωρίζει ο αδριάντας του οπλαρχηγού του 1821 Παπά-Γιώργη Νίκα. Η θέση της Καστανιάς ανάμεσα σε Ολίγυρτο και Ζήρεια, αλλά και Φενεό με Στυμφαλία, είναι ιδανική για εξορμήσεις στην ευρύτερη περιοχή.
Ορεινή ποδηλασία στον Ολίγυρτο
Κείμενο/φωτογραφίες: Ανδρέας Καλογερόπουλος
Ξεκινήσαμε νωρίς το πρωί από την Αθήνα, για μια διαδρομή στους δασικούς δρόμους του Ολίγυρτου με εκκίνηση και τερματισμό στη Λαύκα, αφού κάνουμε μία κυκλική διαδρομή. Γεμίζουμε τα παγούρια μας στις πηγές της πλατείας Αγίου Αθανασίου στη Λαύκα και ανηφορίζουμε τον ασφάλτινο δρόμο προς την Καστανιά για τα πρώτα 10 ανηφορικά ασφάλτινα χιλιόμετρα. Στη διασταύρωση της Καστανιάς στρίβουμε αριστερά και ακολουθούμε το δρόμο προς το Φενεό. Σε χαρακτηριστικό διάσελο στα αριστερά μας ακολουθούμε τον χωματόδρομο που κινείται ελαφρώς ανηφορικά. Είναι άνοιξη και η φύση εντυπωσιάζει με τη χρωματική της παλέτα και τα μεθυστικά της αρώματα. Οι μέλισσες από τα παρακείμενα μελίσσια αντλούν το νέκταρ των φυτών και βουίζουν σε σμήνη. Καθώς ανηφορίζουμε, απλώνεται μπροστά μας το οροπέδιο του Φενεού και στις άκρες διακρίνονται τα χωριά Μοσιά & Γκούρα. Απέναντι στέκεται ο ορεινός όγκος της Ντουρντουβάνας και και λίγο πιο πίσω ο Χελμός.
Ο χωμάτινος δρόμος κινείται περιμετρικά του βουνού και αποκαλύπτει τις φυσικές ομορφιές του Ολίγυρτου που είναι κατάφυτος από ελατοδάση. Ανάμεσα στις φυσικές εναλλαγές του τοπίου, η παρέα μας ποδηλατεί και ανεφοδιάζεται με ενεργειακά σνακς, προκειμένου να ανταποκριθεί στις μυϊκές ανάγκες μια πολύωρης ποδηλατικής διαδρομής. Παστέλια, αποξηραμένα σύκα, μπανάνες, μανταρίνια και νερό είναι τα καύσιμά μας. Μετά από μια συνεχόμενη ξεκούραστη κατηφόρα, η διαδρομή μας περνάει από το ξωκλήσι της Αγίας Σωτήρας με την πηγή και τον όμορφο περίβολο.
Ευκαιρία για ξεκούραση γιατί ακολουθεί ανηφόρα μέχρι να μπούμε στο τελευταίο τμήμα της διαδρομής. Από την τοποθεσία αυτή, περνάει και το ορειβατικό μονοπάτι που ξεκινά από τη Λαύκα για τη Σκίπιζα, την κορυφή του Ολίγυρτου. Αφού περάσαμε τις ανηφόρες, ο δρόμος μας κατηφορίζει με υπέροχη θέα στη λεκάνη της Στυμφαλίας και τη Ζήρεια. Σύντομα επιστρέφουμε στην αφετηρία μας, αποκομίζοντας όμορφες εικόνες και εμπειρίες από την ορεινή Κορινθία.
Στο Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας
Η ευρύτερη περιοχή της Στυμφαλίας είνα μία περιοχή που έχω επισκεφτεί πολλές φορές και πάντα βρίσκω κάποιο λόγο να πάω ξανά. Άλλοτε ως περαστικός με κατεύθυνση στην περιοχή του Φενεού, άλλοτε για ανάβαση στη Μικρή Ζήρεια ή στον Ολίγυρτο κι άλλοτε για ποδήλατο στους δασικούς δρόμους και τα μονοπάτια της περιοχής.
Κείμενο/Φωτογραφίες: Ανδρέας Καλογερόπουλος
Η Στυμφαλία ανήκει στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών NATURA 2000 και μαζί με τη Ζήρεια συνθέτει ένα σύνολο μεγάλης περιβαλλοντικής αξίας. Θεματικά οι χώροι του Μουσείου χωρίζονται σε ενότητες, με την πρώτη να παρουσιάζει στοιχεία για το περιβάλλον της περιοχής που αποτελεί τον νοτιότερο ορεινό υγροβιότοπο των Βαλκανίων και τη δεύτερη ενότητα να είναι αφερωμένη στη σχέση του περιβάλλοντος της Στυμφαλίας με την ανθρώπινη δραστηριότητα και την ανάπτυξη των παραδοσιακών επαγγελμάτων στην περιοχή. Στο Μουσείο υπάρχει ακόμα ένας εξώστης με θέα στη λίμνη Στυμφαλία και τηλεσκόπια για την παρατήρηση λεπτομερειών από τον πλούσιο αυτό βιότοπο και ανοιχτό ενυδρείο με βάρκα που αναπαριστά σε τομή τη λίμνη, με ζωντανά ψάρια και φυτά της περιοχής.
Σ’ ένα κτίριο φιλικό στο περιβάλλον που αξιοποιεί τα στοιχεία του τοπικού κλίματος, όπως οι δροσεροί άνεμοι για τη φυσική ψύξη και η ηλιακή ενέργεια για τους χειμερινούς μήνες, στεγάζονται στοιχεία που αποτελούν την ταυτότητα της περιοχής, από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας.
TIPS
- Η απόσταση από Αθήνα για τη Στυμφαλία είναι 145χλμ 1ώρα 46′, ενώ από την Αθήνα μέχρι το Κιάτο είναι 107χλμ 1:10′
- Κιάτο-Λαύκα 46χλμ διάρκεια 46′
- Λαύκα-Καστανιά 6χλμ περίπου 10′
- Για διαμονή υπάρχουν super cozy ξενώνες σε Κεφαλάρι & Καστανιά αρκεί να κλείσετε έγκαιρα.
- Για φαγητό σε όλο τον άξονα του δρόμου, υπάρχουν παραδοσιακές ταβέρνες για όλα τα γούστα με πεντανόστιμα ψητά σούβλας.
- Μουσείο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης: ΩΡΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗΣ/ 1 Μαρτίου-15 Οκτωβρίου Καθημερινά εκτός Τρίτης 10:00-18:00/
- 16 Οκτωβρίου-28 Φεβρουαρίου Καθημερινά εκτός Τρίτης 10:00-17:00 Είσοδος: 4€, άνω των 65 ετών 2€, κάτω των 18ετών είσοδος δωρεάν/Ισχύουν όλες οι εκπτώσεις του Υπουργείου Πολιτισμού.
Τελειο site μπράβο!!!!